Het was de vijftiende. Vijftien jaar verzamelen op de Apothekersdijk. Vijftien jaar techniekstress. Maar bovenal vijftien jaar de meest uiteenlopende schitterende optredens, gemaakt door gedreven en altijd creatieve makers. Vijftien jaar verwondering en ontroering. Vijftien jaar prachtige bestemmingen tijdens een theatrale reis tussen dag en nacht.
be·stem·ming (de; v; meervoud: bestemmingen)
1 doel van een reis; de plaats van bestemming bereiken
2 doel van het bestaan: je bestemming vinden – levensdoel
Het jubileumcadeautje aan alle bezoekers van Schemerstad was een grote kers op een hele grote taart. Of beter gezegd: een hoge kers aan een hele hoge kraan.
SKY DANCE – wervelende muziek, zang en luchtacrobatiek
Als de mysterieuze balafoonklanken de aandacht beginnen te trekken van alle toeschouwers, is het verjaardagsfeestje begonnen. De kraanmachinist op de Boommarkt brengt de in witte doeken gewikkelde zangeres in positie, hoog boven het water van De Rijn. Met een prachtige serene en loepzuivere stem draait de zangeres zingend langzaam in het rond. Als het eerste lied z’n einde nadert, ontvouwt en ontrolt zich de slagroom op de kers op de taart. De luchtacrobate die zich onder de zangeres bevindt, neemt ons ongezekerd maar zeer verzekerd mee in een gracieuze en adembenemende show in de lange en wapperende doeken. En als ik dan stiekem even niet naar boven kijk maar naar de boten, dan zie ik alle ogen glunderend van verwondering kijken alsof ze een verassing aan het uitpakken zijn.
Wat een cadeautje…
Mijn eerste bestemming was niet ver weg. Schipper mag ik overvaren was afdoende om op de Apothekersdijk bij de Bingham Boys aan te meren.
SCHEMERSTAD 15 JAAR – heerlijke memory-lane in beeld en geluid
Er staan twee grote schermen opgesteld waarop we in vogelvlucht worden meegenomen langs de rijke historie van dit unieke theaterfestival. Nu kan het verjaardagsfeestje echt beginnen. De heerlijke sound van dit bekende Leidse trio neemt ons mee naar al die keren dat we als publiek aan de kade ons kaartje kwam halen en een glaasje bubbeltjes stonden te drinken met
op de achtergrond… De Bingham Boys, de huisband van Schemerstad. En als ik dan stiekem even niet naar hen luister maar naar de mensen in de boten, dan hoor ik de reacties op de beelden: “O, die was leuk.” – “Die heb ik ook gezien!” – “Ja, dat was een hele gave.” – “Wat een mooie stad hebben we toch.”
Wat een cadeautje…
Mijn tweede bestemming was het plateau aan de Nieuwe Rijn. Er zijn maar weinig edities geweest die geen halt hebben gehouden bij dit perfecte podium aan de waterkant met het mooie maar altijd in de weg staande leeuwenbeeld.
LAAT ME BINNEN – scherp en humoristisch taalduel
Ja, nu kan het verjaardagsfeestje echt, echt beginnen. De feestmuziek schalt immers al uit de speakers en de eerste feestganger meldt zich. En o, wat heeft die zin in een feestje. Maar o, wat mag hij ontzettend niet naar binnen. Wat zeg ik, natuurlijk mag hij naar binnen. Alles is immers in orde. Maar helaas voor de gasten… het is vol! In deze politiek onstuimige dagen, kan ik mij toch niet aan het rondroerende nare onderbuikgevoel onttrekken. We zijn getuige van een satire die hilarisch is als de associatie niet zo schrijnend zou zijn. Maar goed, wat weet ik daar nou van? Wat kan ik daar nou van vinden? Ik ben dan ook geen beleid. En als ik dan stiekem rondkijk naar de feestende pretogen van de toeschouwers dan willen ze maar al te graag aansluiten bij het alternatieve feestje dat zich voor onze ogen uitrolt. Daar hoeven we helemaal niet voor naar binnen. We zijn er al. Wij zijn hier!
Wat een cadeautje…
Voor mijn derde bestemming moeten we ons door het gangetje wurmen waar iedereen iedereen altijd wijst op de rattenafbeeldingen in de donkere doorgang. Dat de ratten een geweldige profetische betekenis hebben, weet dan nog niemand.
AANKLONTEREN – lekker smerig mooi ranzig fysiek theater
Als we al nog niet begonnen waren, zou ik zeggen: het verjaardagsfeest is echt, echt, echt begonnen. Na een heerlijk herkenbare act over het ondoorgrondelijke en frustrerende labyrint van telefonische dienstverlening dat zich speciaal voor dit festival in Leiden afspeelt, komt de ware aard van dit duo naar boven. Uit de enorme afvalberg in het Van der Werfpark, wurmt zich een rat. Een geweldig smerige stoïcijnse rat. Met een geweldige smerige gigantische rattenstaart. Met geweldig gore grote rattentanden. En dan komt er nog een geweldige smerige hitsige rat. Die wel houdt van geweldige gigantische rattenstaart. En van zijn heerlijke rattenvriendje. En van diens heerlijke rattentandjes. En van diens heerlijke rattentongetje. Rattentongen. Rattentongen. Ik wist niet dat ratten tongen konden. En als ik dan stiekem om mij heen kijk tijdens de voortreffelijke musicalpersiflage over de praktisch geschoolde medemens. Dan weet ik het zeker.
Wat een heerlijk smerig cadeautje…
Aangekomen bij mijn vierde bestemming, meren we aan bij het rustige autovrije deel van De Vliet. Daar waar de pilgrim fathers ooit vertrokken. Daar waar PS|theater ons feestje prachtig wreed verstoord.
WIEG – ontroerend slaapliedje waar je wakker van gaat liggen
Niks geen verjaardagsfeestje dat nu wel heel echt echt zou gaan beginnen. Dat kan ook niet want de hoofdpersoon is pas vier maanden oud. Dus wordt er een speciaal voor de hoofdpersoon geschreven en gecomponeerd slaapliedje gezongen. Zo klinkt ware ware liefde
dus. Maar tegelijk met de uiting van deze onvoorwaardelijke liefde, stroomt het hoofd vol met even grote twijfel en bijkomende vragen. Kan je je kind wel een zorgeloos leven toezingen? Kan je je kind wel beloven dat alles goedkomt? En terwijl de goedbedoelde wensen van dierbare vrienden klinken, klinkt een protestlied. Want als de hoofdpersoon naast pas vier maanden, ook nog meisje is, dan wordt je je bewust van de helaas nog steeds aanwezige en betreurenswaardige ongelijkheid. Maar als ik dan toch even stiekem om me heen kijk dan zie ik iedereen beamen, “met deze moeder, heb je in ieder geval wel een hele liefdevolle start.” Lang zal ze leven. Lang zal ze leven!
Wat een cadeautje…
We varen verder, de Witte Singel op, naar de rechte architectonische lijnen van het Lipsius gebouw. Daar staan even architectonische objecten opgesteld en zit de prinses op haar troon te tronen. Een beeld dat past bij een echt verjaardagsfeestje, echt.
MONUMENT – het boze binnenwereld ontsnappingsritueel
Waar verhalen meestal over de boze buitenwereld gaan, wordt deze prinses juist gevangengehouden door haar eigen boze binnenwereld. De drie wachters waarvan je zou verwachten dat ze haar zullen beschermen, zijn veel minder beschermend dan je zou hopen. In de mooi vormgegeven kostuums verhinderen ze keer op keer dat onze prinses buiten de grenzen komt. Ze verhinderen keer op keer dat ze haar eigen dans danst. Maar het innerlijk verzet wint gelukkig in dit sprookje. En de prinses weet haar wachters zelfs mee te nemen in haar prachtige bevrijdingsdans. En dan worden de telkens weer anders gepositioneerde blokken in een formatie gezet waarbij een elementaire afbeelding zichtbaar wordt: De prinses zelf, reikend naar boven, reikend naar de vrijheid. Het staat in het monument gegrift. Alsof het altijd al zou gaan gebeuren. En als ik dan stiekem om me heen kijk, is iedereen blij met de goede afloop.
Wat een cadeautje…
Een goede afloop. Want afgelopen is het. We varen al weer terug naar de Apothekersdijk. En ik kijk nog even naar mijn cadeautafel en ik denk: wat ben ik verwend.
Met grote dank en bewondering,
Erik Siebel
Recente reacties